Sosyal Beceri Çocuk Eğitimi

Sosyal Beceri Çocuk Eğitimi (SOBECE)

Çocuk ve ergenlerin sağlıklı gelişiminde bilişsel becerilerin yanı sıra sosyal-duygusal yetkinliklerin de desteklenmesi büyük önem taşımaktadır. İlişki kurma, duygu düzenleme, iletişim, problem çözme ve iş birliği gibi beceriler, yaşamın tüm alanlarında başarı ve uyum için temel teşkil eder.

Merkezimizde uygulanan SOBECE (Sosyal Beceri Çocuk Eğitimi) Programı, 5–15 yaş arası çocuk ve ergenlerin sosyal becerilerini geliştirmeye yönelik, bilimsel temellere dayalı ve yapılandırılmış bir gelişim programıdır.

Program; çocukların sosyal ortamlarda karşılaştıkları güçlüklerle başa çıkabilmeleri, kendilerini uygun biçimde ifade edebilmeleri ve sosyal ilişkilerini sağlıklı biçimde sürdürebilmeleri amacıyla oluşturulmuştur.

Kimler İçin Uygundur?

SOBECE programı; sosyal beceri gelişiminde destek ihtiyacı olan tüm çocuk ve ergenler için uygundur. Özellikle;
• Akran ilişkilerinde zorlanan, arkadaşlık kurmakta veya sürdürmekte güçlük yaşayanlar
• Sosyal ortamlarda çekingenlik, kaygı ya da içe kapanma davranışları gösterenler
• Duygularını ifade etmekte zorlanan ya da empati becerisi zayıf olan bireyler
• Öfke kontrolü, dürtüsellik ya da saldırgan davranışlar sergileyen çocuklar
• Grup çalışmalarında uyum sorunu yaşayan ya da görev paylaşımı yapmakta güçlük çekenler
• Problem çözme ve planlama gibi yürütücü işlevlerde desteğe ihtiyaç duyanlar için önerilmektedir.

SOBECE Programında Geliştirilen Temel Beceriler

Program, çocukların sosyal işlevselliğini artırmaya yönelik yedi ana beceri modülünden oluşmaktadır. Her bir beceri, yaşantısal öğrenme temelli tekniklerle desteklenerek çocukların günlük yaşam becerilerine uyarlanır:

1. İlişki Başlatma ve Sürdürme Becerileri

Çocuğun sosyal girişkenlik kazanması ve ilişkilerini sürdürebilmesi hedeflenir.
Örnek davranışlar:
• Selamlaşma, sohbet başlatma ve sürdürme
• Göz teması kurma, etkin dinleme
• Ortak ilgi alanları üzerinden bağlantı kurma
• Sosyal kurallara uygun biçimde izin isteme, teşekkür etme, özür dileme

2. Atılganlık Becerileri

Çocuğun duygu ve düşüncelerini uygun bir dille ifade edebilmesi ve kişisel sınırlarını koruyabilmesi amaçlanır.
Örnek davranışlar:
• “Hayır” diyebilme
• Özür dileme ve özrü kabul etme
• Kendisini savunma, hak arama
• Sosyal ortamlarda kendine güvenli ve saygılı biçimde ifade edebilme

3. Duygulara Yönelik Beceriler

Çocuğun duygularını tanıma, anlamlandırma ve düzenleme becerilerini geliştirmeye yöneliktir.
Örnek davranışlar:
• Kendi duygularını fark etme ve sözel olarak ifade etme
• Başkalarının duygularını tanıma ve empati kurma
• Duyguların davranışlara etkisini fark etme
• Olumsuz duygularla başa çıkma stratejileri geliştirme

4. Saldırgan Davranışlar ve Dürtülerle Başa Çıkma Becerileri

Davranış kontrolü ve uygun tepkiler geliştirme üzerine yapılandırılmış modüldür.
Örnek davranışlar:
• Öfke anında sakinleşme tekniklerini uygulama
• Fiziksel ya da sözel saldırganlığı fark edip alternatif tepkiler geliştirme
• Dürtüleri erteleme ve sosyal ortama uygun davranış gösterme
• Sınırlara ve kurallara uyum

5. Sorun Çözme Becerileri

Çocuğun karşılaştığı günlük problemleri sistematik şekilde çözebilmesini destekler.
Örnek davranışlar:
• Sorunları tanımlama ve neden-sonuç ilişkisini kurma
• Alternatif çözüm yolları üretme
• Uygun kararı verme ve uygulama
• Sonuçları değerlendirme

6. Plan Yapma Becerileri

Amaç belirleme, zaman yönetimi ve planlı hareket etme becerilerinin kazandırılması hedeflenir.
Örnek davranışlar:
• Hedef belirleyerek bu hedefe yönelik adım oluşturma
• Görevleri öncelik sırasına koyarak uygulama
• Zamanı etkili kullanma
• Görev ve sorumluluklarını yerine getirme

7. Grupla Etkileşim ve Bir İş Yürütme Becerileri

Grup içinde görev alma, uyum sağlama ve birlikte çalışabilme becerilerinin gelişimini destekler.
Örnek davranışlar:
• Grup kurallarına uyum sağlama
• Görev paylaşımına katılma
• Fikir alışverişinde bulunma
• Grup içi çatışmaları çözmede yapıcı stratejiler kullanma

Uygulama Yöntemi

SOBECE eğitimi merkezimizde şu yöntemlerle uygulanmaktadır:
• Bireysel seanslar: Çocuğun özel ihtiyaçlarına göre kişiselleştirilmiş içerikle yürütülür.
• Grup çalışmaları: Yaş gruplarına uygun şekilde yapılandırılmış sosyal etkileşim ortamlarında gerçekleştirilir.
• Online uygulama: Gerektiğinde çevrim içi platformlar üzerinden uzaktan katılım desteklenir.

Seanslar; oyun temelli uygulamalar, görsel materyaller, rol canlandırmalar ve yaşantı aktarımlarıyla zenginleştirilir. Süreç boyunca aile ile düzenli geri bildirim paylaşılır.

SOBECE Programının Katkıları
• Sosyal ilişkilerde daha sağlıklı etkileşim
• Gelişmiş iletişim, duygu yönetimi ve empati becerileri
• Artan özgüven ve benlik algısı
• Akran ilişkilerinde uyum ve iş birliği
• Davranışsal sorunların azalması
• Akademik başarıya dolaylı katkı